Zdrowie racic ma ogromne znaczenie nie tylko dla ilości mleka, jakie krowy produkują, ale także dla ich długowieczności. Niestety w ostatnich latach coraz częściej spotykamy się z problemem chorób racic, które są częstą przyczyną spadku wydajności krów mlecznych. Regularna korekcja racic jest kluczowa dla profilaktyki tych chorób.

Choroby racic są poważnym wyzwaniem w hodowli bydła mlecznego. Oprócz strat w produkcji mleka, powodują także problemy w rozrodzie, a ból i dyskomfort związane z tym stanowią zagrożenie dla dobrostanu zwierząt. Choroby racic zazwyczaj obejmują zapalenie ściany racicy, które, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone, może prowadzić do powstawania owrzodzeń, stanów zapalnych skóry, przerostowego zapalenia skóry między racicami czy ropowicy skóry międzyracicowej. Istnieje wiele czynników predysponujących do tych schorzeń (pęknięcia racic, mechaniczne uszkodzenia podczas korekcji, nieodpowiedni system utrzymania), ale największy wpływ mają błędy żywieniowe i wynikające z nich zaburzenia metaboliczne. Dlatego ryzyko kulawizn jest większe w fazie początkowego rozdajania. W tym okresie następuje gwałtowny wzrost produkcji mleka, co sprawia, że dieta jest często zbyt bogata głównie w łatwostrawne węglowodany. Skutkuje to nadprodukcją lotnych kwasów tłuszczowych w procesie fermentacji w żwaczu. W takich przypadkach często dochodzi do zakwaszenia układu pokarmowego (kwasica). Na początku kwasica prowadzi do obniżenia pH w żwaczu i ograniczenia aktywności pierwotniaków (pH <5,5). W zaawansowanych przypadkach dochodzi do zniszczenia pożytecznej mikroflory i produkcji endotoksyn. Wysoki poziom histaminy powoduje osłabienie naczyń krwionośnych, co wpływa na zaburzenia układu naczyniowego w obrębie racic. Wytwarzany w warunkach niedotlenienia i niedoboru składników pokarmowych róg racicowy ma niską jakość, co zwiększa podatność na infekcje i stan zapalny. Ponadto, słabej jakości róg jest podatny na pęknięcia i nie spełnia swojej biomechanicznej funkcji, polegającej na przenoszeniu ciężaru ciała podczas chodzenia.

Dlaczego korekcja jest tak ważna?
Poprawnie zbudowane racice charakteryzują się dobrze ukształtowanym rogiem racicowym, który stanowi zewnętrzną warstwę. Bezpośrednio pod nim znajduje się tworzywo, które chroni warstwę podskórną. Ale najważniejszym elementem jest róg racicowy, który rośnie i ściera się przez cały okres użytkowania krowy. U zwierząt dzikich przyrost rogowej warstwy jest dostosowany do naturalnego ścierania (ok. 5 mm na miesiąc). U bydła hodowlanego, ze względu na zwiększoną produkcję mleka i zmiany w systemie utrzymania (głównie w oborze przez cały rok), proces ten został zakłócony. Efektem tego są nadmiernie wyrośnięte racice, które powodują niewłaściwe rozłożenie obciążenia i zwiększone napięcie ścięgna. To z kolei prowadzi do miejscowego przeciążenia racicy i powstawania wrzodów podeszwy. Dlatego regularna korekcja staje się niezbędnym zabiegiem w każdym stadzie. Częstotliwość korekcji zależy głównie od systemu utrzymania (3-4 razy w roku dla systemu w oborze, 2 razy w roku dla systemu na pastwisku). Warto również pamiętać o znaczeniu stanu fizjologicznego krów. Ze względu na duże ryzyko wystąpienia zaburzeń metabolicznych w pierwszych miesiącach laktacji, korekcja powinna być regularnie przeprowadzana u krów w tym okresie.

Ale korekcja to nie wszystko!
Oczywiście trudno jest zagwarantować doskonałą jakość rogu racicowego u zwierząt o wysokim potencjale produkcyjnym. Jednak hodowcy powinni dążyć do tego jako do priorytetu, zwłaszcza jeśli ponad połowa krów w stadzie ma problemy z kulawizną. Oprócz regularnej i poprawnie przeprowadzanej korekcji, ważne jest stosowanie preparatów wspomagających. Zachęcamy do zapoznania się z produktami, które możemy zaoferować w tym zakresie.